Tips om nabestaanden te ondersteunen

Rouw is een intens proces waarbij steun vanuit de omgeving een wereld van verschil kan maken. Maar hoe kun je een rouwende op de juiste manier ondersteunen? We geven je 10 tips.

1. Wees aanwezig

Het belangrijkste wat je kunt doen, is simpelweg aanwezig zijn. Dit betekent niet dat je altijd iets hoeft te zeggen of te doen. Soms is luisteren of er gewoon ‘zijn’ genoeg. Laat de rouwende weten dat je beschikbaar bent, zowel fysiek als emotioneel.

Tip: Stuur een berichtje met iets als: “Ik ben er voor je, laat me weten wanneer je iets nodig hebt.”
Vermijd: Zinnen als “Ik weet hoe je je voelt,” tenzij je zelf een vergelijkbare ervaring hebt gehad.

2. Bied praktische hulp aan

Rouwen kan veel energie kosten, waardoor dagelijkse taken soms overweldigend worden. Je kunt je hulp aanbieden met praktische zaken, zoals koken, boodschappen doen of oppassen op kinderen.

Concrete voorbeelden:

“Zal ik morgenavond een maaltijd voor je brengen?”
“Ik ga naar de supermarkt, kan ik iets voor je meenemen?”

3. Wees geduldig

Rouw heeft geen vaste tijdlijn. Soms kan het weken, maanden of zelfs jaren duren voordat iemand zich weer wat beter voelt. Respecteer het tempo van de ander en wees niet teleurgesteld als je aanbod om af te spreken wordt afgeslagen.

Tip: Houd regelmatig contact, ook als het overlijden al een tijdje geleden is.
Vermijd: Oordelen over hoe iemand rouwt, zoals: “Denk je niet dat je er nu overheen zou moeten zijn?”

4. Herinneringen delen

Als je de overledene kende, kan het troostend zijn om herinneringen te delen. Dit laat zien dat de dierbare niet vergeten is en dat je ook aan hen denkt.

Voorbeeld: “Ik herinner me die keer dat [naam] zo hard moest lachen tijdens [gelegenheid]. Dat was echt een mooi moment.”

5. Wees een luisterend oor

Veel rouwenden willen hun emoties delen, of dit nu verdriet, boosheid, schuldgevoel of iets anders is. Geef hen de ruimte om te praten zonder hen te onderbreken of advies te geven, tenzij ze daar expliciet om vragen.

Tip: Zeg iets als: “Ik ben hier om naar je te luisteren, wat je ook kwijt wilt.”
Vermijd: Het invullen van hun gevoelens of het proberen op te lossen van hun verdriet.

6. Respecteer stilte

Soms heeft een rouwende behoefte aan stilte of alleen zijn. Respecteer dit en geef hen de ruimte, maar laat ook weten dat je bereikbaar blijft wanneer ze daar klaar voor zijn.

Tip: Stuur een kaartje of een klein gebaar om te laten zien dat je aan hen denkt, zonder hen te overstelpen.

7. Bied afleiding, maar forceer niets

Als de tijd rijp is, kan afleiding helpen om even uit het verdriet te stappen. Nodig de rouwende uit voor een wandeling, een kop koffie of een andere activiteit, maar respecteer het als ze nee zeggen.

Tip: Zeg iets als: “Als je zin hebt, kunnen we samen even een frisse neus halen.”

8. Blijf ook op lange termijn betrokken

Na de eerste weken of maanden na een overlijden wordt het vaak stiller om de rouwende heen. Juist dan is het belangrijk om betrokken te blijven. Stuur bijvoorbeeld een berichtje op speciale data, zoals de verjaardag van de overledene of de sterfdatum.

Voorbeeld: “Ik weet dat vandaag een bijzondere dag is. Ik denk aan je.”

9. Informeer jezelf over rouw

Rouw kan zich op onverwachte manieren uiten. Door je te verdiepen in wat rouw met iemand kan doen, kun je beter begrijpen wat de rouwende doormaakt en hierop inspelen.

Boekentip: “De meeste mensen deugen” van Rutger Bregman (voor een begripvolle kijk op menselijk gedrag).

10. Laat liefde en empathie leidend zijn

Er is geen ‘juiste’ manier om te rouwen, en wat de een fijn vindt, kan voor de ander juist te veel zijn. Laat je leiden door liefde, begrip en empathie. Vraag wat de rouwende nodig heeft en wees flexibel in je steun.